استاندارد ASME section VIII
آشنایی با ASME
ASME که مخفف کلمه انگلیسی American Society of Mechanical Engineers، به معنای انجمن مهندسان مکانیک آمریکا می‌باشد. این انجمن برای اولین بار در سال ۱۸۸۰ میلادی در کشور آمریکا به منظور ایجاد یک راه کار مدون و قابل اعتماد برای ساخت مخازن تحت فشار و دیگ‌های بخار (بویلرها) بنیان گذاشته شد.
انجمن مهندسان مکانیک آمریکا یا ASME، در زمینه‌های مختلف مهندسی فعالیت دارد که یکی از این زمینه‌ها تدوین دستورالعمل و الزامات برای بهره‌برداری ایمن از تجهیزات صنعتی می‌باشد. این انجمن تا امروز بیش از بر ۶۰۰ استاندارد و آیین‌نامه را تألیف کرده است که شامل الزامات و توصیه‌هایی در زمینه‌های مختلف مانند: دیگ‌های بخار (بویلرها) و مخازن تحت فشار، آسانسور‌ها، جرثقیل‌ها، پایپینگ‌ها، خصوصیات مواد، بازرسی تجهیزات نیروگاهی و هسته‌ایی و…. می‌باشد. استاندارد، کد و اسپسیفیکشن‌های ارائه شده توسط ASME هر چند سال یکبار با پیشرفت علم، به روز‌رسانی می‌شوند و در دسترس کاربران در سر تا سر دنیا قرار می‌گیرند.
انجمن مهندسان مکانیک آمریکا ASME، یکی از بزرگترین ناشران مجلات علمی و تخصصی می‌باشد و همه ساله تعداد زیادی همایش تخصصی و حرفه‌ای در زمینه‌های مختلف مهندسی مکانیک برگزار می‌کند و این انجمن بیش از ۱۳٬۰۰۰ عضو در بیش از ۱۵۸ کشور دنیا دارد.
استاندارد ASME SEC VIII
استاندارد ASME section VIII، یک استاندارد جامع به منظور طراحی و ساخت مخازن تحت فشار (Pressure Vessel Design) است. این استاندارد دارای ۳ بخش با نام‌های DIV ۳، DIV ۲، DIV ۱ می‌باشند که هم دارای قسمت‌های مشترک و هم قسمت‌های متفاوت می‌باشند که معمولاً برای طراحی مخازن از بخش یک و دو بیشتر از بخش ۳ استفاده می‌شود که در ادامه به تفاوت‌های آن‌ها اشاره خواهیـم کرد.
استاندارد ASME SEC VIII اطلاعات خوبی در خصوص ساخت مخازن تحت فشار با انواع جنس‌های مختلف مانند: انواع فولاد، انواع چدن، فلزات غیر آهنی موجود می‌باشد و بـــه علاوه این اطلاعات در این استاندارد اطلاعات لازم برای ساخت مخازن تحت فشار با روش‌های ممکن مانند: جوشکاری، لحیم کاری و فوجینگ (آهنگری) ارائه شده است. در ضمن باید اشاره کنیـم که در این استاندارد اطلاعات شرایط کاری مخزن مانند شرایط کاری در شرایط خورنده نیز موجود است که می‌توان از آنهـــا استفاده کرد.
تفاوت Div ۱، Div ۲، Div ۳ در استاندارد ASME VIII
بخش‌های سه‌گانه در استاندارد ASME SEC VIII، تفاوت‌های زیادی دارند که شاید مهمتـــرین تفاوت بخش‌های سه‌گانه در استاندارد ASME SEC VIII که می‌توانیــم اشاره کنیم فشار کاری آن‌ها برای طراحی و ساخت مخازن تحت فشار است بطوری کــه فشار کاری در ASME VIII-Div ۱ و ASME VIII-Div ۲ و ASME VIII-Div ۳ به صورت زیر است.
فشار کاری ASME DIV ۱ ← ۳٬۰۰۰ PSI
فشار کاری ASME DIV ۲ ← ۱۰٬۰۰۰ PSI
فشار کاری بالاتر از ASME DIV ۳ ← ۱۰٬۰۰۰ PSI
اما تفاوت در میزان فشار کاری تنها تفاوت، بخش ۱، بخش ۲ و بخش ۳ استاندارد ASME SEC VIII نیست، بلکه در این استاندارد دو روش برای طراحی مخازن پیشنهاد شده است:
۱) طراحی به کمک روابط (Design By Rules)
۲) طراحی به کمک تحلیل (Design By Analysis)
طراحی به کمک روابط (DBR)، یک سری روابط مشخص برای انواع شرایط بارگذاری و نوع مخزن ارائه شده است که سازنده باید از آن‌ها پیروی کند اما در طراحی به کمک تحلیل (DBA)، هدف اصلی کمتر بودن تنش آن‌ها از مقدار تنش مجاز بوده و رسیدن به این هدف و تحلیل تنش به عهده طراح گذاشته می‌شود.
دانلود استاندارد ASME VIII
متأسفانه با توجه به درخواست صاحب امتیاز اثر، برای حذف لینک دانلود استاندارد ASME VIII آن را حدف کرده‌ایم.
برررسی سایر تفاوت‌های بخش‌های استاندارد ASME VIII
همانطور که اشاره شد در قسمت ۱ (Division ۱)، اصول طراحی و ساخت مخازن با پیروی از روابط مندرج در استاندارد ASME انجام خواهد شد و نیاری به انجام تحلیل نمی‌باشد.
در قسمت ۲ (Division ۲)، که بعد از قسمت ۱ تدوین شده است اصول طراحی و ساخت مخازن هم با استفاده از روابط مندرج در استاندارد توضیح داده شده است و هم با استفاده از تحلیل ارائه شده است. در قسمت ۱ استاندارد ASME محدودیت‌هایی وجود دارد که در مورد آن نمی‌توان برای برخی از مخازن طراحی ایمن را انجام داد. لذا در بخش ۲ استاندارد که پس از آن تدوین شده است با رویکرد استفاده از نرم‌افزار‌های تحلیل تنش و المان محدود توضیح داده شده است که نقاط بحرانی در مخزن مشخص شود و با استفاده از ظرایب اطمینان کافی، مناطق خطرساز در مخزن که ممکن است سبب شکست در مخازن بشود به اندازه کافی ایمن کرد.
قسمت ۳ (Division ۳)، برای طراحی و ساخت مخازن فشار بالا است گرچه در قسمت ۲ محدودیتی برای فشار کاری مخزن در نظر گرفته نشده است اما توصیه شده است برای طراحی مخازن با فشار کاری بالاتر از PSI ۱۰٬۰۰۰۰ یا MPa ۶۹ از رویکرد موجود در قسمت ۳ استاندارد ASME پیروی شود.
مروری بر بخشی از اطلاعات موجود در استاندارد ASME section VIII
در ابتدا لازم است که ذکر شود این کد، جلد هشتم کدهای دوازده‌گانه بخش دهم کدهای ASME BPVC به الزامات مربوط است که موارد مرتبط با طراحی، ساخت و بهره برداری از بویلرها و مخازن تحت فشار را مشخص می‌کند. در این کد اطلاعاتی نظیر آنچه که در ادامه گفته می‌شود، ارائه شده است.
بازرسی چشمی ورق‌ها و پلیت‌های خریداری شده برای ساخت مخازن طبق Material Test Certificate (MTR) ارائه شده توسط سازنده محصول باید انجام شود.
لزوم انجام یا معافیت از انجام تست چقرمگی شکست در این کد مورد بررسی قرار گرفته است.
محاسبه ضخامت لازم با توجه به تنش‌ها و لحاظ ظریب ایمنی در آن مورد بررسی قرار گرفته است.
مقدار بازدهی اتصال در جوش یا Welding Joint Efficiency در آن ارائه شده است.
نحوه‌ی انجام عملیات حرارتی پس از جوشکاری PWHT در آن ارائه شده است.
این صفحه را با دیگران به اشتراک بگذارید و امتیاز بگیرید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.