۰ تا ۱۰۰ کد ASME B31 پایپینگ و خطوط لوله

آشنایی با ASME B31 پایپینگ و خطوط لوله

کد ASME B31، توسط انجمن مهندسین مکانیک آمریکا یا ASME که مخفف American Society of Mechanical Engineers است تدوین شده است. این استاندارد برای لوله کشی تحت فشار (Pressure Piping) توسعه یافته است؛ کد ASME B31 یک کد گسترده در مورد پایپینگ و خطوط لوله است که زیر بخش‌های مختلفی دارد که به بررسی موضوعاتی مانند: پایپینگ نیروگاهی (Power Piping)، پاپینگ گاز‌های قابل اشتعال (Fuel Gas Piping)، خطوط لوله انتقال مشتقات نفتی، پایپینگ پالایشگاهی و پایپینگ ساختمانی و … را پوشش می‌دهد که در ادامه بیشتر توضیح داده خواهد شد.
کد ASME B31، همانطور که اشاره شده به زیر آیین نامه‌هایی تقسیم‌بندی می‌شود که هر کدام به بخشی از موضوع لوله کشی (Piping) و خطوط انتقال (Pipeline) پرداخته‌اند. لازم به ذکر است ASME B31 قبلاً با نام ANSI B31 شناخته می‌شد.

کد ASME B31.1 لوله کشی نیروگاهی

کد ASME B31.1 به لوله کشی نیروگاهی (Power Piping) می‌پردازد که موارد لازم برای طراحی سیستم‌های پایپینگ ایمن در صنایع مختلف نیروگاهی را اعلام می‌کند. در این آیین‌نامه حداقل الزامات را برای طراحی، انتخاب متریال، ساخت، نصب، آزمایش و بازرسی سیستم‌های لوله‌کشی نیروگاهی را تعیین می‌کند.

این کد، موارد لازم برای لوله‌کشی خارجی بویلر‌های نیروگاهی با دمای بالا و فشار بالا که در آن بخار با فشار بیش از ۱۵ PSIG (توضیح بیشتر: PSIG مخفف Pounds Per Square Inch Gauge است و واحدی برای اندازه گیری فشار درونی می‌باشد؛ هر PSIG معادل تقریباً معادل ۱۰۳ کیلو پاسکال است.) تا دمای بالا در فشار‌های بیش از ۱۶۰ PSIG که معادل (۱۱۰۳ کیلو پاسکال) یا دمای بیش از ۱۲۰ درجه سانتی گراد تولید می‌شود، را نیز پوشش می‌دهد.

کد ASME B31.2 لوله کشی سوخت گازی

کد ASME B31.2، به لوله کشی سوخت گازی (Fuel Gas Piping) می‌پردازد این کد امروزه منسوخ شده است و با کد با ANSI/NFPA Z223.1 جایگزین شده است.

کد ASME B31.3 پروسس پایپینگ

کد ASME B31.3، شناخته شدن‌ترین زیر آیین نامه کد B31 است که به لوله کشی پالایشگاه‌های فرآوری مواد شیمیایی (Process Piping) می‌پردازد.
این آیین‌نامه الزاماتی را برای مواد و اجزاء، طراحی، ساخت، مونتاژ، نصب، بررسی، بازرسی و آزمایش لوله کشی پروسس پایپینگ پیشنهاد می‌کند. این کد برای لوله کشی برای برخی سیالات از جمله: مواد شیمیایی خام، فرآورده‌های نفتی، مبرد‌ها و مایعات برودتی الزاماتی را آورده است. برای مطالعه دقیق کد ASME B31.3، مقاله ۰ تا ۱۰۰ کد ASME B31.3 پروسس پایپینگ را مطالعه کنید.

کد ASME B31.4 سیستم خطوط انتقال مایعات

کد ASME B31.4، که نام انگلیسی آن Pipeline Transportation Systems for Liquid Hydrocarbons and Other Liquids است؛ الزاماتی را برای طراحی، انتخاب متریال، ساخت، مونتاژ، بازرسی و آزمایش خطوط انتقال مایعات مانند: نفت خام، میعانات گازی، بنزین، مایعات گاز طبیعی، دی اکسید کربن و الکل مایع برای مسافت‌های طولانی پیشنهاد داده است.
الزامات خطوط لوله دریایی (Offshore Pipelines) در فصل نهم این کد آمده است. همچنین محدوده این آیین‌نامه عبارتند از:
(الف) لوله کشی مربوط به‌ ایستگاه‌های پمپاژ، ‌ایستگاه‌های کاهش فشار و‌ ایستگاه‌های اندازه‌گیری و همچنین برخی تجهیزات جانبی خطوط لوله مانند: آزاد ساز خراشنده لوله (Scraper Traps)، صافی‌ها (Strainers) و… اشاره شده است.
(ب) اتصالات و لوله کشی مخازن ذخیره‌سازی و لوله‌هایی که این تأسیسات را به هم متصل می‌کند، اشاره شده است.
(ج) جنبه‌های عملیات و نگهداری سیستم‌های خط لوله مایع مربوط به ایمنی و حفاظت از عموم مردم، کارکنان و محیط زیست نیز در این کد پرداخته شده است.

کد ASME B31.5 لوله کشی تبرید و اجزای انتقال حرارت

کد ASME B31.5، که نام انگلیسی آن Refrigeration Piping and Heat Transfer Components است؛ الزاماتی را برای انتخاب متریال، طراحی، ساخت، مونتاژ، نصب، آزمایش، و بازرسی سیال‌های مبرد، اجزای انتقال حرارت، و لوله کشی فوق سرد و کرایوژنیک که تا دمای ۱۹۶- درجه سانتیگراد می‌باشد را پوشش می‌دهد. این آیین نامه الزاماتی را در مورد نصب در محل یا کارخانه بیان می‌کند البته به جز مواردی که به طور خاص در پاراگراف‌های زیر مستثنی شده‌اند.

این کد برای موارد زیر اعمال نمی‌شود:
الف) لوله کشی آب (Water Piping) 
ب) پایپینگ‌های فشار بالا که فشار داخلی‌شان بدون در نظر گرفت اندازه از ۱۵ psi (۱۰۵ کیلو پاسکال) بیشتر باشد.
ج) مخازن تحت فشار و کمپرسور‌ها

کد ASME B31.8 سیستم‌های لوله کشی انتقال و توزیع گاز

کد ASME B31.8، که نام انگلیسی آن Gas Transmission and Distribution Piping Systems است؛ به الزامات مربوط به طراحی، ساخت، نصب، بازرسی و آزمایش تأسیسات خط لوله مورد استفاده برای حمل و نقل گاز می‌پردازد. این آیین‌نامه همچنین جنبه‌های ایمنی بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات انتقال و توزیع گاز را پوشش می‌دهد.

کد ASME B31.8S مدیریت یکپارچگی سیستم خطوط لوله گاز

کد ASME B31.8S، که نام انگلیسی آن Managing System Integrity of Gas Pipelines است؛ به مدیریت یکپارچگی سیستم خطوط لوله گاز ساحلی (Onshore Pipeline) که با متریال آهنی (Ferrous Materials) ساخته شده‌اند و گاز انتقال می‌دهند، می‌پردازد.

لازم به ذکر است که سیستم خط لوله به کلیه بخش‌های تأسیسات فیزیکی که گاز از طریق آن‌ها حمل می‌شود، از جمله لوله‌ها، شیر‌ آلات، لوازم متصل به لوله، واحد‌های کمپرسور، ‌ایستگاه‌های اندازه‌گیری، ‌ایستگاه‌های تنظیم‌کننده، ‌ایستگاه‌های تحویل، نگهدارنده‌ها و مجموعه‌های ساخته شده اطلاق می‌شود.

اصول و فرآیند‌های ذکر شده در مدیریت یکپارچگی برای همه سیستم‌های خط لوله قابل اجرا هستند. این استاندارد به طور خاص برای ارائه اطلاعات لازم به اپراتور برای توسعه و اجرای یک برنامه مدیریت یکپارچگی مؤثر با استفاده از شیوه‌ها و فرآیند‌های صنعتی ارزیابی شده، طراحی شده است. فرآیند‌ها و رویکرد‌های موجود در این استاندارد برای کل سیستم خط لوله قابل اجرا هستند.

کد ASME B31.9 لوله کشی خدمات ساختمان

کد ASME B31.9، که نام انگلیسی آن Building Services Piping است دارای قوانینی برای لوله‌کشی در ساختمان‌های صنعتی، تجاری، عمومی و مسکونی چند واحدی است که به دلیل محدوده‌ی اندازه‌ها، فشار‌ها و دما‌های کاری، تحت پوشش کد B31.1 که مربوط به لوله کشی نیروگاهی (Power Piping) است، نمی‌باشد.

کد ASME B31.11 سیستم‌های لوله کشی حمل و نقل دوغاب

کد ASME B31.11، که نام انگلیسی آن Slurry Transportation Piping Systems است؛ به طراحی، ساخت، بازرسی، الزامات امنیتی سیستم‌های لوله کشی دوغاب می‌پردازد.

کد ASME B31.11، سیستم‌های لوله کشی را پوشش می‌دهد که دوغاب‌های آبی بدون مواد خطرناک (Aqueous Slurries of No Hazardous Materials) مانند: زغال سنگ، سنگ معدنی و سایر مواد جامد را بین کارخانه فرآوری دوغاب و کارخانه دریافت‌کننده حمل می‌کند.

کد ASME B31.12 لوله کشی و خطوط لوله هیدروژن

کد ASME B31.12، که نام انگلیسی آن Hydrogen Piping and Pipelines است؛ به الزمات مرتبط با لوله کشی و خطوط لوله انتقال هیدروژن می‌پردازد. برای توضیح بیشتر باید اشاره کرد که علت آنکه بحث پایپینگ هیدروژن، در کد جداگانه‌ایی مطرح شده است این است علاوه بر قابلیت بالای انفجار گاز هیدروژن، خطوط لوله هیدروژن باید در برابر ترک سرد یا ترک هیدروژنی مقاومت لازم را داشته باشند.   

کد ASME B31G راهنمای تعیین مقاومت باقیمانده خطوط لوله خورده شده

کد ASME B31G، که نام انگلیسی آن Manual for Determining Remaining Strength of Corroded Pipelines است؛ برای تخمین عمر باقیمانده از خطوط لوله خورده شده می‌باشد.