۰ تا ۱۰۰ نقشه خوانی ایزومتریک پایپینگ

نقشه خوانی ایزومتریک پایپینگ چیست؟ 

سیستم‌های پایپینگ و خطوط لوله که غالباً پیچیده و در هم تنیده هستند را برای اینکه بتوان بر روی نقشه‌های دو بعدی ترسیم کرد که قابلیت خواندن و فهمیدن صحیح داشته باشد  با یک سری اصول انجام می‌شود که به آن نقشه کشی پایپینگ گفته می‌شود. برای اینکه یک فرد ذینفع بتواند به صورت صحیح نقشه‌های پایپنگ را بخواند و درک کند باید از علم نقشه خوانی ایزومتریک پایپینگ بهرمند باشد. در ادامه سعی خواهد شد در مورد اصول اولیه نقشه خوانی ایزومتریک پایپینگ مطالب مفیدی ارائه شود.
برای خواندن هر نقشه ایزومتریک Piping، هر فرد باید با چهار موضوع زیر آشنا باشد:
دستگاه مختصات
نماد‌های لوله کشی
درک جهت‌ها
دانش پایه از علم مثلثات ( فیثاغورث و… )
بیایید ابتدا تمرکز کنیم تا بدانیم ایزومتریک پایپینگ چیست؟ طبق تعریف، نقشه‌های ایزومتریک یک نمایش تصویری است که ارتفاع، عرض و عمق(طول) را در یک نمای واحد با ۳۰ درجه از صفحه افقی آن نمایش می‌دهد، همانطور که در تصویر پیوست زیر نشان داده شده است.

یک نقشه ایزومتریک پایپینگ شامل اطلاعات زیر است.
شماره خط لوله
جهت جریان
ابعاد لوله کشی
انواع اتصالات لوله کشی، انواع جوش
انواع فلنج و شیر
جزئیات اتصال تجهیزات
توضیحات لوله و اجزا با اندازه، کمیت و کد مواد

چگونه نقشه‌های ایزومتریک پایپینگ را بخوانیم؟

۱) داشتن تصور ۳ بعدی از نقشه‌ها: ابتدا تصور کنید که سیستم لوله کشی در یک جعبه ساخته شده است. این تصویر‌سازی اولیه برای اینکه بتوانید از اجرا شدن سیستم پایپینگ به صورت سه بعدی کمک خواهد کرد.

۲) تغییر جهت لوله یا افست: در سیستم پایپینگ زیاد اتفاق می‌افت که جهت مسیر یک لوله عوض شود لذا برای اینکه این تغییر صفحات را بتوان در یک نقشه دو بعدی پیاده‌سازی کرد باید از یک سری قاعده و قوانین پیروی کرد که بتوان آن را به صورت صحیح در نقشه دو بعدی ترسیم کرد. داشتن دانش پایه علم مثلثات و قضیه‌های مثلثاتی مانند فیثاغورث و… برای نقشه خوانی ایزومتریک پایپینگ بسیار مهم است.

اگر در خواندن افست یا تغییر جهت لوله با مشکل مواجه شدید، سعی کنید کادر سه بعدی را بکشید. این می‌تواند به شما کمک کند درک بهتری از محور‌هایی که لوله حرکت می‌کند و چگونه لوله کشی باید به نظر برسد، داشته باشید. به مرور و با کمی تمرین بدون نیاز به کشیدن کادر‌های سه بعدی می‌توانید نقشه خوانی ایزومتریک را بدون مشکل انجام بدهید.

۳) موقعیت‌شناسی صحیح: در تمام نقشه‌های اجرایی ایزومتریک برای اطلاع از مکان سیستم لوله کشی، جهت شمال نقشه (North arrow) ترسیم شده است.

۴) نقشه‌های ایزومتریک پایپینگ از محور‌های افقی و عمودی اندازه دهی می‌شوند و دقیق هستند و نباید به اشتباه تصور کرد که اندازه‌گذاری‌های روی نقشه پایپنگ مربوط به اندازه از قسمت سطح بیرونی لوله هستند برای بررسی بیشتر به شکل زیر نگاه کنید.

۵) نقشه‌های ایزومتریک همچنین نشان می‌دهد که کدام لوله باید در کارگاه ساخت و کدام لوله باید در محل مونتاژ شود. جوش‌هایی که باید در محیط کارگاه انجام بشوند در نقشه FW که مخفف Field Weld هستند ذکر می‌شوند و آن‌های که باید در سایت نصب جوشکاری شوند در نقشه FFW که مخفف Field-Fit Weld است ذکر می‌شوند.

اصطلاح Shop Fabrication و Install in Unit به همین موضوع اشاره دارد که به ترتیب به معنی تکمیل جوش در کارگاه و تکمیل در سایت است.
معمولاً روی نقشه ایزومتریک مارک می‌شود كه كدام قسمت از محل اتصال جوش در کارگاه (Shop) و کدام قسمت در محل نصب جوشکاری شود. انتخاب این مهم به عهده مهندس پایپینگ است که با توجه به دلایل فنی در مورد آن تصمیم گیری می‌کند. در نهایت قسمت‌های که باید در محل جوشکاری شوند بر  روی نقشه ایزومتریک یا اسکچ (Sketch) نوشته می‌شود و به کارگاه فرستاده می‌شوند تا قطعات بدون لبه‌سازی (Plain End) که معمولاً می‌بایست ۱۰۰ تا ۱۵۰میلیمتر بلند‌تر می‌باشند آماده شود و سپس به محل نصب ارسال شود تا در محل نصب تنظیم و سپس جوشکاری شود.

محاسبه اندازه‌های مجهول در نقشه‌های ایزومتریک پایپینگ

اندازه‌گذاری روی تمام قسمت‌های ایزومتریک پایپینگ، باعث دوباره‌کاری خواهد شد؛ لذا برخی اندازه‌ها که از روی روابط مثلثاثی و قضیه‌های پایه ریاضی قابل محاسبه هستند در نقشه‌ها ذکر نمی‌شوند و فرد ذینفع باید با خودش آن‌ها را محاسبه کند.

نماد‌های نقشه خوانی ایزومتریک پایپینگ

برای خواندن و درک ایزومتریک پایپینگ، باید علائم ترسیم ایزومتریک لوله کشی را به طور کامل یاد گرفت.