درس ۱۴: مکانیزم‌های ایجاد حرکت رفت و برگشتی (خطی)

مکانیزم های ایجاد حرکت رفت و برگشتی (خطی)

آشنایی مکانیزم‌های ایجاد حرکت رفت و برگشتی

در دروس قبلی آشنایی با علم طراحی مکانیزم‌ها، مکانیزم‌های مختلفی را بررسی کردیم که می‌توانید آن‌ها را در سری مقالات [ علم طراحی مکانیزم‌ها ] مطالعه کنید. در این قسمت قصد داریم تا شما را با مکانیزم‌های ایجاد حرکت رفت و برگشتی (خطی) آشنا کنیم.

در دروس قبلی به صورت مختصر با برخی از مکانیزم‌های صنعتی آشنا شدیم که حرکت رفت و برگشتی و نوسانی را تولید می‌کردند اما در این قسمت از آموزش قصد داریم به صورت کامل و مفصل این مکانیزم‌ها را مورد بررسی قرار بدهیم.

مکانیزم‌های ایجاد حرکت رفت و برگشتی، کاربرد‌های وسیعی در صنعت دارند و ما معمولاً برای ایجاد حرکت رفت برگشتی به دلیل آنچه که در ادامه گفته خواهد شد ترجیح می‌دهیم حرکت دورانی را به حرکت رفت و برگشتی تبدیل کنیم تا این که مستقیماً این حرکت را توسط سیلندر‌های مدار‌های هیدرولیکی یا نیوماتیکی تولید کنیم.

مکانیزم شماره ۱

مکانیزم شماره ۱ که با نام قاب اسکاچ و به انگلیسی Scotch Yoke Mechanism شناخته می‌شود یکی از پر کاربرد‌ترین و در عین حال جزء ساده‌ترین مکانیزم‌های ایجاد حرکت رفت و برگشتی از حرکت دورانی است. این مکانیزم هم می‌تواند به صورت کورس ثابت و هم کورس متغیر طراحی شود.

در قاب اسکاچ حرکت گردشی دیسک ورودی به حرکت رفت و برگشتی قاب تبدیل می‌شود و مجموعه در انتهای هر کورس داری یک مکث کوتاه است که این مسأله هم به نوع خود می‌تواند داری مزیت باشد و هم می‌تواند در برخی از دستگاه‌ها ایجاد مشکل کند.

در برخی از دستگاه‌ها برای افزایش زمان مکث شیار قاب به صورت کمانی و با شعاعی برابر با شعاع گردش قطعه لنگ ساخته می‌شود که این عمل سبب می‌شود یک مکث طولانی‌تر ایجاد شود و یک توقف به اندازه ۹۰ درجه در انتهای کورس ایجاد شود که در ویدئو زیر مشاهده می‌کنید.

بیشتر ببینید
فرق رفتار الاستوپلاستیک با سخت شوندگی در تحلیل مخازن

مکانیزم قاب اسکاچ با کورس ثابت

پخش ویدیو

مکانیزم قاب اسکاچ با کورس متغیر

پخش ویدیو

مکانیزم قاب اسکاچ با وقفه پایان هر کورس

پخش ویدیو

مکانیزم شماره ۲

مکانیزم شماره ۲ که با نام مکانیزم لغزنده چهار میله‌ایی و به انگلیسی Four Bar Slider Mechanism شناخته می‌شود به علت سادگی استفاده از آن یکی از متداول‌ترین مکانیزم‌های ایجاد حرکت رفت و برگشتی ساده است. در درس ۱۷: مکانیزم مستقیم الخط (چهار میله‌ایی) بیشتر در مورد این مکانیزم می‌توانید مطالعه کنید.

با طراحی مناسب در این مکانیزم، گردش بازوی ورودی می‌تواند به یک حرکت با سرعت تقریباْ ثابت قطعه لغزنده در داخل شیار منجر بشود.

پخش ویدیو
پخش ویدیو

یکی از شناخته شده‌ترین مکانیزم لغزنده چهار میله‌ایی، مکانیزم مورد استفاده در تلمبه خانه‌های دستگاه‌های استخراج نفت است که یک نمونه از آن را در ویدئو زیر مشاهده می‌کنید.

پخش ویدیو

مکانیزم شماره ۳

مکانیزم شماره ۳، مکانیزمی است که در دستگاه صفحه تراش مورد استفاده قرار می‌گیرد تا حرکت خطی کلگی دستگاه به منظور براده‌ برداری از سطح قطعه کار تأمین شود. این نوع مکانیزم شبیه به قاب اسکاچ است اما با آن متفاوت است لذا در یک قسمت جداگانه به آن پرداخته شد.

پخش ویدیو

این مقاله در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۴۰۲ آپدیت شده است.

به این مقاله چقدر امتیاز می‌دهید؟

Rating 3.51 from 312 votes

رضا رستمی
دیدگاه کاربران
2 دیدگاه
  • امیر 3 خرداد 1402 / 11:32 ق.ظ

    سلام، برای یک مسیر افقی به طول ۱۰ متر با قابلیت جمع شدن برای جابجایی یک دستگاه ۵۰ کیلویی چه مکانیزمی پیشنهاد می‌دهید؟

    • رضا رستمی 3 خرداد 1402 / 4:39 ب.ظ

      با سلام و احترام، پیشنهاد می‌شود مقاله «درس ۵: مکانیزم‌های جا به جا کردن قطعات» را از اینجا مطالعه بفرمایید. در این مقاله تعداد زیادی از مکانیزم‌های کاربردی به منظور جا به جا کردن قطعات قرار داده شده است.

ارسال دیدگاه