درس ۱: مکانیزم‌های جور کردنی

مکانیزم برای هدایت کردن قطعات

در این قسمت قصد داریم مکانیزم‌های جور کردنی را معرفی کنیم. در مقدمه بحث علم طراحی مکانیزم‌ها به تعریف این علم و همچنین اهمیت آن اشاره کردیم [ برای مطالعه بیشتر مقدمه‌ایی بر علم طراحی مکانیزم را مطالعه کنید ]. یکی از مکانیزم‌های پرکاربرد در صنعت، مکانیزم جور کردن قطعات برای مونتاژ در مونتاژ مکانیکی است. در این مکانیزم قطعات ابتدا گرفته می‌شوند و بعد به یک موقعیت خاص هدایت می‌شوند. در این بخش، چند‌ ایده درباره مکانیزم‌های جور کردنی مکانیکی ارایه می‌شود.

مکانیزم‌های جور کردنی

مکانیزم‌های جور کردنی یکی از پر کاربردترین مکانیزم‌های صنعتی می‌باشند که معمولاً شکل عمومی آن به این صورت است که قطعات از داخل یک مخزن و از طریق یک کانال به محل موردنظر منتقل کرد. اغلب در این مسیر لازم است قطعه کار جهت داده شود و یا جهت آن کنترل شود.

در این مکانیزم برای هدایت قطعات معمولاً از لوله تغذیه استفاده می‌شود. به عبارت دیگر، قطعه کار باید از یک مسیر جهت دهنده عبور نماید. به طور همزمان، مکانیزم باید از بیرون افتادن قطعه کار از مسیر نیز جلوگیری کند. وسایلی که مهندسین مونتاژ برای این عمل ابداع نموده‌اند غالباً از نیروی گرانشی استفاده می‌کنند که یکی از آن‌ها استفاده از سطح شیبدار است. سطح شیبدار بسیار هوشمندانه و در عین حال تا حد امکان ساده است که سبب می‌شود دارای قابلیت اطمینان بالایی باشد.

تقریباً تمام قطعات را با هر شکل و اندازه ممکن می‌توان با به کار‌گیری مکانیزم‌های جور کردنی از داخل یک مخزن و از طریق یک کانال به محل موردنظر منتقل کرد.

مکانیزم جور کردنی شماره ۱

در مکانیزم جور کردنی شماره ۱، از یک سطح شیب دار ساده به همراه کانال تغذیه ساخته شده است. در این مکانیزم قطعه باید دارای یک عدم تقارن باشد. در این مکانیزم جور کردنی از عدم تقارن هر چند کوچک برای ردیف کردن قطعات استفاده می‌شود. گاهی اوقات یک طرف قطعه کار، از طرف دیگر آن کمی سنگین‌تر است و همین عدم تقارن که سبب مقاومت در برابر حرکت می‌شود به طوریکه سر سنگین‌تر پاپین قرار خواهد گرفت کمک می‌کند تا قطعات را بتوان مرتب کرد.

و در نهایت تمام قطعات به صورت موازی با یکدیگر به کانال هدایت خواهد شد. برای به کارگیری این روش لازم است که مرکز ثقل قطعه، قبل از قطر کوچک آن قرار بگیرد. به طوری که قطعه کار در هنگام غلتیدن به پایین سطح شیبدار جهت خود را با توجه به طرف سنگین‌تر تغییر کند. از مکانیزم جور کردنی شماره ۱ می‌توان برای جهت دادن به پین‌های مخروطی را نیز با روشی مشابه استفاده کرد.

مکانیزم جور کردنی شماره ۲

مکانیزم جور کردنی شماره ۲، یک مکانیزم بسیار پر کاربرد در صنایع غذایی و غیره می‌باشد. در مکانیزم جور کردنی شماره ۲ از اختلاف سایز و اندازه برای مرتب کردن قطعات یا سایر اقلام استفاده می‌شود. در این مکانیزم کانال تغذیه معمولاً متحرک است که همین سبب می‌شود بتوان قطعات را تفکیک کرد.

در ویدئوهای زیر برای مکانیزم جور کردنی شماره ۲، مثال‌های متنوعی را مشاهده می‌کنید که اولی مربوط به تفکیک سکه‌های مختلف و دومی و سومی مربوط به تفکیک میوه‌های ریز از درشت می‌باشد.