۰ تا ۱۰۰ آشنایی با انواع رزوه‌های BSP و NPT در پایپینگ

۰ تا ۱۰۰ آشنایی با انواع رزوه‌های BSP و NPT در پایپینگ

۰ تا ۱۰۰ آشنایی با انواع رزوه‌های BSP و NPT در پایپینگ

برای جلوگیری از ایجاد نشتی در یک مجموعه سیستم لوله کشی که اجزا با استفاده از رزوه (Thread) به یکدیگر متصل شده‌اند، انواع مختلفی از رزوه‌ها وجود دارند که در این مقاله آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
به طور کلی دو نوع از، انواع رزوه‌های BSP و NPT بیشترین استفاده را در صنعت پایپینگ دارند. به صورت ذاتی هیچ کدام از دیگری بهتر نیست، بلکه هر یک از انواع رزوه‌های BSP و NPT کاربرد خاص خودش را دارد.

۱) اتصال رزوه‌ای BSP

اتصال رزوه‌ای BSP، که مخفف عبارت انگلیسی (British Standard Pipe) است توسط آقای جوزف ویتورث (Joseph Whitworth) برای توسعه رزوه‌های یکپارچه در صنعت پایپینگ پیشنهاد شد. این نوع از رزوه‌ها که برای اتصالات رزوه‌ایی پایپینگ معرفی شده‌اند دارای آبندی مطمئنی حتی در صورت در بین رفتن یک دندانه هستند.
اتصال رزوه‌ای BSP، دارای زاویه دندانه‌ی ۵۵ درجه می‌باشد. دو نوع اتصال رزوه‌ای BSP، در صنعت موجود می‌باشد که آن‌ها را با نام‌های BSPP و BSPT می‌شناسیم که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

۱-۱) اتصال رزوه‌ای BSPP

اتصال رزوه‌ای BSPP، که مخفف عبارت انگلیسی ( British Standard Parallel Pipe) است. این نوع از رزوه‌ها به صورت Parallel یا موازی می‌باشند به عبارت دیگر این رزوه‌ها در طول دارای قطر یکسانی هستند و بیشتر در لوله‌ها گاز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورت نیاز برای آبندی آن از واشر که جنس آن معمولاً مس است و به صورت ساندویچی بین قسمت نری و مادگی قرار می‌گیرد استفاده می‌شود.

بیشتر ببینید
ترک خوردگی بین دانه ایی چیست ؟!

۱-۲) اتصال رزوه‌ای BSPT

اتصال رزوه‌ای BSPT، که مخفف عبارت انگلیسی (British Standard Pipe Taper) است. این نوع از رزوه‌ها به صورت Taper یا مخروطی می‌باشند.

تفاوت اتصال رزوه‌ای BSPT با BSPP

سازگاری اتصال رزوه‌ای BSPT با BSPP

در مورد سازگاری اتصال رزوه‌ای BSPT با BSPP سردرگمی‌های زیادی وجود دارد اما یک قانون طلایی ساده است، که بیان می‌کند: « یک نر مخروطی می‌تواند به یک ماده مخروطی یا موازی متصل شود. »
به عبارت دیگر، اتصال رزوه‌ای BSPT (مخروطی) نری، می‌تواند هم برای BSPT (مخروطی) و هم برای BSPP (موازی) مادگی مورد استفاده قرار بگیرد. با این حال، اتصال رزوه‌ای BSPP (مستقیم) نر فقط در یک اتصال (BSPP) مادگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سازگاری اتصال رزوه‌ای BSPT با BSPP و NPT

۲) اتصال رزوه‌ای NPT

در راستای اقدام بریتانیا برای یکپارچه‌سازی رزوه‌ها که توسط آقای جوزف ویتورث انجام شد؛ در ایالات متحده، ویلیام سلرز (William Sellers) اتصال رزوه‌ای NPT، که مخفف عبارت انگلیسی (National Pipe Thread) است، را پیشنهاد کرد.

رزوه‌ای NPT، علاوه بر اینکه مخروطی (Taper) است دارای زاویه دندانه‌ی ۶۰ درجه می‌باشد. اتصال رزوه‌ای NPT بر خلاف اتصال رزوه‌ای BSP نمی‌تواند به تنهایی آببندی خود را حفظ کند لذا توصیه شده است برای افزایش آببندی از نوار تفلون (Teflon Tape) یا درزگیر رزوه (Thread Sealant) استفاده شود.
اتصال رزوه‌ای NPT، یک اتصالات محبوب در آمریکای شمالی و کانادا است و همچنین در ایران بیشتر اتصالات رزوه‌ای در صنعت پایپینگ و نفت و گاز از این نوع می‌باشند.

رزوه‌های NPTF و NPS

رزوه‌های NPTF و NPS، که نوعی از اتصال رزوه‌ای NPT هستند را در ادامه بررسی می‌کنیم.
اتصال رزوه‌ای NPTF که نام‌گذاری آن شامل یک “F” است به Fuel (سوخت) اشاره دارد. که از نظر اندازه تاج و عمق تاج با رزوه‌ی NPT متفاوت است و باعث افزایش آببندی آن‌ها در زمان سفت شدن می‌شود لذا این امر باعث می‌شود که رزوه NPTF بدون نیاز به درزگیر به یک آببند تبدیل شود.
اتصال رزوه‌ای NPS که گاهی با نام NPFS، که مخفف (National Pipe Fuel Straight) است شناخته می‌شود تفاوت آن با رزوه‌ی NPT این است که نوع رزوه موازی (غیر مخروطی) می‌باشد.

بیشتر ببینید
استاندارد ASME section VII

آیا رزوه‌های NPT ،NPTF و NPS سازگار هستند؟

رزوه‌های NPT و NPFT با یکدیگر سازگار هستند. معمولاً یک تداخل بین ریشه و تاج در قطر بزرگتر یا کوچکتر وجود دارد، اما با این حال امکان نصب وجود دارد اما توصیه نمی‌شود.
رزوه‌های NPT و NPS (NPFS) همانطور که در بالا گفتیم، می‌توان آن‌ها را فقط در صورتی که نر مخروطی وجود داشته باشد آن را در داخل سوراخ مستقیم یا مخروطی نصب کرد.

آیا بین رزوه‌ای BSP و NPT سازگاری آن‌ها وجود دارد؟

خیر! رزوه‌های BSP و NPT قابل تعویض نیستند، زیرا دارای زوایای گام و شکل متفاوتی هستند. تلاش برای اتصال آن‌ها سبب تخریب‌شان می‌شود.

به این مقاله چقدر امتیاز می‌دهید؟

Rating 3.59 from 44 votes

رضا رستمی
ارسال دیدگاه