استاندارهای یک روغن صنعتی خوب چیست ؟!

استاندارد روغن صنعتی

استاندارهای یک روغن صنعتی خوب چیست ؟!

کشورهای پیشرفتــه از حدود سال ۱۹۵۰ میلادی شروع به تهیــه و گردآوری استاندارهای روغن صنعتی  کردند . در این بین در آمریکا سه موسسه مهندسی API , SAE , ASTM سعی در جمع آوری استاندارد مشخصی برای روغن صنعتی کردند و در نهایت استاندارهای روغن صنعتی به صورت مدون تحت استاندارد SAE معرفی شدند و نام API برای استاندارد روغن های صنعتی آمریکایی تصویب شد .

استاندارد API که نشان دهنده کارایی و کیفیت روغن هست در کشورهای دیگر مانند انگلستان از استاندارد API استفاده می کنند . بر همین مبنا کشورهای اروپایی نیز پیرو همین موضوع یعنی تدوین استاندارهای روغن صنعتی ، استاندارد دیگری تحت عنوان استاندارد ACEA را معرفی کردند . در کشور ژاپن استانداردی را تحت عنوان استاندارد ILSAC که را برای روغن های صنعتی معرفی کرد .
البته API و ACEA و ILSAC تنها استاندارد های موجود برای روانکارهای صنعتی نمی باشند و شرکت های دیگر مانند مرسدس بنز آلمان ، شرکت ماک آمریکا و…. روغن صنعتی مخصوص با استاندارد خاص خودشــان را تولیــد و عرضه می کنند .

روغن صنعتی ادینول

طبقه بندی روغن های صنعتی

سه سیستم عددی برای طبقه بندی گرانروی روغن ها وجود دارد. دو عدد از آنها برای روغن های موتوری بنزینی و دیزل، و سیستم دیگر برای روغن های صنعتی است. در روغن های صنعتی بیشتر از روغن های تک درجه بهره گیری شده و تفاوتی با روغن های موتوری و صنعتی نداشته و تنها نوع مواد افزودنی به کار برده شده در آنها ممکن است متفاوت باشد .

 ۱) طبقه بندی گرانروی روغن های موتوری توسط انجمن مهندسی امریکا

همان گونه که گفته شد گرانروی، اصلی ترین عامل شناخت و کاربرد روغن است. انجمن مهندسی امریکا SAE یک سیستم طبقه بندی گرانروی را برای روغن های موتوری طراحی کرده است. در این سیستم روغن ها با شماره هایی که مرتبط با گرانروی آنها که در یک دما مشخص بوده طبقه بندی شده است.

بیشتر ببینید
روانکاری در بلبرینگ ها 

در استاندارهای روغن صنعتی که برای گرانروی تدوین شده اند استاندارد SAE متداولتــرین استاندارد است .

 چون دماهای کم و یا زیاد در کارکرد روغن موتور نقش اساسی دارد، دو روش مجزاء یکی در دماهای کم و دیگری در دما های زیاد برای اندازه گیری گرانروی به کار برده شده است.

نحوه طبقه بندی گرانروی

مهمترین دماهایی که برای دامنه گرمای زیاد در نظر گرفته شده است  ۴۰ و ۱۰۰ °C می باشد . برای درجه های کم نیز تا C° ۳۰-  از روش آزمایش شبیه سازی کارتل (CCS) که یک نوع ویسکومتر گردنده بوده بهره گیری شده است. گرانروی در دمای منفی را بر اساس واحد سانتی پواز ، (CP)، که گرانروی مطلق روغن در دماهای پایین می باشد محاسبه می کنند.

عدد اندازه گرفته شده نشان دهنده آسانی حرکت روغن در موتور است. واحد دیگر گرانروی سانتی استوک (cSt) بوده که آن گرانروی سینماتیک روغن در دماهای زیاد است.

عدد اندازه گیری شده بیان کننده زمانی است که مقدار معینی روغن از یک لوله مویین (اوروفیس) با اندازهای مشخص عبور می کند. در این سیستم روغن هایی که مناسب بهره گیری در دماهای پایین است، در فصل زمستان، با حرف لاتین” W ” مشخص می شود.

بیشترین گرانروی این روغن ها نباید بیشتر از گرانروی پیشینه مشخص شده باشد. همچنین این روغن ها باید قابلیت پمپاژ در دماهای مشخص شده توسط SAE را دارا باشند. 

به طور نمونه روغنی با طبقه بندی 30-10 W بدان معنی است که این روغن در فصل زمستان معادل ویژگی های روغنی با گرید ۱۰ و تابستان ۳۰ است. به آنها روغن اتوماتیک یا مولتی گرید نیز گفته می شود. 

بیشتر ببینید
آنچه که در مورد روغن های روانکار صنعتی نمیدانیم!!

۲)  طبقه بندی کیفی روغن صنعتی

روغن های روان کننده از نظر کیفی به روش های گوناگون طبقه بندی شده است. مشخصه های این طبقه بندی توسط ارتش آمریکا، موسسه نفت آمریکا، سازندگان گوناگون ماشین و موسسه های دیگر معین شده است. این طبقه بندی ها نشان می دهد که برای یک موتور به خصوص، چه نوع روغنی لازم است .

در استاندارهای روغن صنعتی که برای طبقه بندی کیفی روغن تدوین شده اند استاندارد API متداولتــرین استاندارد است .

با توجه به پیشرفت سریع علم مهندسی که تولیدات مکانیکی نیاز به روانکار صنعتی با مشخصه های بهتــری هستند ، به سرعت استاندارد های روغن صنعتی بهبود می یابد .

در سال ۱۹۷۰میلادی  موسسه نفت آمریکا (American Petroleum Institute (API و انجمن امریکایی ASTM  و انجمن مهندسان خودرو SAE با همکاری سازندگان خودرو ، سیستم طبقه بندی کیفی API برای روغن های موتوری را به وجود آوردند.

نحوه طبقه بندی کیفیت روغن

این طبقه بندی براساس آزمایش های موتوری که سطح های مرغوبیت را برای روغن های گوناگون ارزیابی می کند بنانهاده شد. اکنون سیستم طبقه بندی API شامل ۱۸ طبقه بندی کیفی است. در این مجموعه، ۸ طبقه بندی با حرف S برای روغن های مورد بهره گیری در موتورهای بنزینی و ۱۰ طبقه با حرف C برای روغن های مورد استفاده در موتورهای دیزلی تدوین شده است.

این سیستم طبقه بندی، یک سیستم با انتهای باز بوده و اجازه می دهد که طبقه بندی های نو مورد نیاز که مورد توافق انجمن های مهندسی و سازندگان موتور قرار گرفته باشد، به آن افزوده شود. همان گونه که در گذشته اشاره شد، این سطوح مرغوبیت به علت تغییر در طراحی موتورها و هم چنین فن آوری نو ساخت مواد افزودنی روغن های به سرعت از رده خارج می شود.

بیشتر ببینید
آنچه که باید در مورد روغن ترمز بدانید

به طور نمونه، روغن های موتوری بنزینی از نظر سطح کیفی از کم ترین رده یعنی SA تا SN که دارای بالاترین سطح کیفیت روغن موتور است ، تقسیــم بندی شده است . 

روغن
روغن موتور ادینول آلمان

درجه بندی روغن های صنعتی بر اساس گرانروی SAE

درجه بندی روغن های صنعتی بر اساس درجه بندی گرانروی است فلذا هرچه گرانروی روغن بیشتر شود عدد مربوط به مشخصه روغن نیز به مراتب بیشتر خواهد شد .

از سایر مشخصه های روغن میتوان به حرف دبلیو (W) که روی اکثر روغن های صنعتی به خصوص روغن موتور ، نوشته می شود و مربوط به مشخصه وینتر (WINTER) یا زمستان است بر مبنای دمای سرد و گرم تست می شود ، معمولاً دمای سرد بر روغن ها منفی ۱۸ درجه سانتیگراد و دمای گرم در ۱۰۰ درجه سانتیگراد تعریف شده است .
روغن صنعتی بر اساس گرانروی به دو دسته تک درجه ای یا MONO GRADE و چند درجه MULTI GRADE تقسیم بندی خواهند شد .

به لحاظ عمومی می توان گفت که روغن های صنعتی MULTI GRADE نسبت به روغن های تک درجه ایی کیفیت بالاتری دارند ، لذا برای مثال برای روغن ۱۰ – ۴۰ گرانروی ۱۰ سانتی استوک برای زمستان و 40 سانتی استوک برای تابستان است . برای اطلاعات بیشتر در خصوص گرانروی روغن ها و  استاندارهای روغن صنعتی مقاله [ شاخص ویسکوزیته چیست و چرا مهم است ؟ ] مطالعه شود .

درجه بندی روغن های صنعتی براساس کیفیت سطح API

همانطور که اشاره شد API استاندارد آمریکایی مربوط به روغن صنعتی می باشند . استاندارد API در دو کلاس مربوط به روغن های صنعتی ماشین آلات بنزینی که به اخنصار با حرف S نشان داده میشوند ، معرفی می گردند. و کلاس مربوط به ماشین آلات صنعتی که به اختصار با حرف C نشان داده میشوند تولید و عرضه می شوند .

بیشتر ببینید
۳ مشخصه اصلی برای انتخاب روغن موتور مناسب

لازم به ذکر است که حرف S مخفف کلمه Serves  به معنای نماینده ایستگاه های تعویض روغن و حرف C مخفف کلمه Commercial به معنای تجاری است .

به این مقاله چقدر امتیاز می‌دهید؟

Rating 3.54 from 26 votes

رضا رستمی
دیدگاه کاربران
2 دیدگاه
    • رضا رستمی 11 فروردین 1400 / 12:13 ب.ظ

      سلام وقت بخیر بابت تاخیر در پاسخ از شما پوزش می خواهم ، روغن های توربین جز با کیفیت ترین روغن های صنعتی تقسیم بندی می شوند و این روغن ها به شدت تصفیه می شوند تا هر گونه از ناخالصی در آنها در فرآیند تولید جدا شود / این روغن ها معمولاً با استاندارد iso کیفیتشان مشخص می شود که توصیه می کنم برای اطلاعات بیشتر به مقاله زیر مراجعه کنید.
      https://123sanat.com/lubricant-viscosity-index/

ارسال دیدگاه